Waarom Mensen in “Blauwe Zones” Langer Leven dan de Rest van de Wereld
“Blauwe zones” zijn geografische gebieden waar mensen minder chronische ziekten hebben en een langere levensverwachting. Dieet, vasten en beweging spelen hierbij een rol. Italië, Griekenland, Japan, Costa Rica en de VS hebben elk een blauwe zone.
Wat zijn Blauwe Zones?
De term “blauwe zones” werd bedacht door schrijver Dan Buettner en verwijst naar gebieden waar mensen uitzonderlijk lang leven. De naam komt van blauwe cirkels die Buettner en zijn team op een kaart tekenden om deze gebieden aan te duiden.
De vijf bekende blauwe zones zijn:
- Icaria (Griekenland): Hier eten mensen een mediterraan dieet rijk aan olijfolie, rode wijn en zelfgekweekte groenten.
- Ogliastra, Sardinië (Italië): Deze regio heeft enkele van de oudste mannen ter wereld, die werken op boerderijen in bergachtige gebieden en veel rode wijn drinken.
- Okinawa (Japan): Okinawa heeft de oudste vrouwen ter wereld. Hun dieet is rijk aan sojaproducten en ze doen aan tai chi.
- Nicoya-schiereiland (Costa Rica): Mensen hier eten een dieet gebaseerd op bonen en maïstortilla’s en hebben een sterk gevoel van levensdoel, “plan de vida.”
- Zevende-dags Adventisten in Loma Linda, Californië (VS): Deze religieuze gemeenschap leeft in hechte gemeenschappen en volgt een strikt vegetarisch dieet.
Genetica speelt slechts 20–30% van de rol in levensduur; milieu, dieet en levensstijl hebben veel meer invloed.
Wat eten mensen in Blauwe Zones?
Een gemeenschappelijk kenmerk is een dieet dat voor 95% plantaardig is. Hoewel ze niet allemaal strikt vegetarisch zijn, eten mensen in blauwe zones zelden vlees (ongeveer vijf keer per maand).
Typische voedingsmiddelen in blauwe zones zijn:
- Groenten: Rijk aan vezels, vitamines en mineralen. Dagelijks vijf porties verminderen het risico op hartziekten en kanker.
- Peulvruchten: Bonen, linzen en kikkererwten zijn rijk aan eiwitten en vezels, en worden geassocieerd met een lagere sterfte.
- Volle granen: Helpen bij het verlagen van de bloeddruk en verminderen het risico op darmkanker en hartziekten.
- Noten: Bronnen van vezels en gezonde vetten. Ze kunnen sterfte verminderen en metabool syndroom helpen terugdraaien.
In sommige gebieden, zoals Icaria en Sardinië, is vis ook een belangrijk onderdeel van het dieet. Dit is een goede bron van omega-3-vetten, die belangrijk zijn voor de gezondheid van het hart en de hersenen.
De “80%-regel”
Een ander belangrijk kenmerk van blauwe zones is het beperken van calorie-inname en vasten.
In Okinawa volgen mensen bijvoorbeeld de “hara hachi bu”-regel: ze eten totdat ze voor 80% vol zitten. Dit voorkomt overeten en verkleint het risico op gewichtstoename en chronische ziekten.
Langzaam eten speelt ook een rol. Studies tonen aan dat het langzaam eten van maaltijden het gevoel van verzadiging verhoogt, wat helpt om minder calorieën te consumeren.
Matig alcoholgebruik
Mensen in blauwe zones drinken vaak matig alcohol, vooral rode wijn. Een of twee glazen per dag kunnen het risico op hartziekten en sterfte verminderen, vooral door de antioxidanten in rode wijn.
Het is echter belangrijk te benadrukken dat deze voordelen alleen gelden bij matig gebruik. Overmatig alcoholgebruik verhoogt juist het risico op sterfte..
Beweging is onderdeel van het dagelijks leven
In blauwe zones maken mensen geen tijd vrij om naar de sportschool te gaan. In plaats daarvan is beweging ingebouwd in hun dagelijkse routines, zoals tuinieren, wandelen, koken en klusjes doen.
Studies tonen aan dat matige lichaamsbeweging, zoals wandelen en traplopen, het risico op sterfte met 20–39% kan verlagen.
Voldoende slaap
Naast beweging is voldoende slaap cruciaal. Mensen in blauwe zones slapen wanneer hun lichaam het nodig heeft en nemen vaak korte middagdutjes.
Studies tonen aan dat zeven uur slaap per nacht ideaal is. Te veel of te weinig slaap verhoogt het risico op sterfte.
Andere gewoonten die bijdragen aan een langer leven
Naast dieet, beweging en slaap hebben mensen in blauwe zones andere kenmerken die hun levensduur beïnvloeden:
- Religie of spiritualiteit: Religieuze gemeenschappen hebben een lager sterfterisico, mogelijk door sociale steun en minder depressie.
- Levensdoel: Mensen in blauwe zones hebben een sterk levensdoel, wat hun mentale gezondheid verbetert en sterfterisico verlaagt.
- Gezinsstructuur: Generaties wonen vaak samen, wat sociale steun biedt. Grootouders die voor hun kleinkinderen zorgen, leven langer.
- Gezonde sociale netwerken: In Okinawa wordt dit “moai” genoemd. Hechte sociale netwerken bevorderen gezondheid en welzijn.
Conclusie
Blauwe zones herbergen enkele van de oudste en gezondste mensen ter wereld. Hun gemeenschappelijke kenmerken zijn:
- Een grotendeels plantaardig dieet
- Regelmatige beweging
- Matig alcoholgebruik
- Voldoende slaap
- Sterke spirituele, familiale en sociale verbindingen
Door enkele van deze gewoonten in je eigen leven toe te passen, kun je mogelijk een paar extra gezonde jaren aan je leven toevoegen.
Geef een reactie